De onbalansgrafieken tonen meerdere keren per dag een positieve systeemonbalans — met andere woorden: er is te veel energie in het systeem. Toch blijven de prijzen sinds de introductie van PICASSO heel vaak positief, geeft Yuso Trader Anthony De Kimpe aan.
In het kort: PICASSO is het Europese platform voor de uitwisseling van balancing energy afkomstig van automatische Frequency Restoration Reserves (aFRR), opgezet door een samenwerking van ENTSO-E en de Transmissienetbeheerders (TSOs). Het platform zorgt ervoor dat landen in Europa aFRR-capaciteit met elkaar kunnen delen en uitwisselen om de netfrequentie stabiel te houden.
Lees er alles over in onze blog Picasso voor Dummies.
ENTSO-E is het European Network of Transmission System Operators for Electricity.
Kort uitgelegd:
Verenigt de nationale hoogspanningsbeheerders (TSO’s) van Europa, zoals Elia in België.
Coördineert betrouwbaar systeembeheer over landsgrenzen heen en bevordert marktintegratie.
Maakt netwerkcodes en richtlijnen voor balancing, capaciteitstoewijzing en systeemplanning.
Publiceert data en analyses, zoals de Transparency Platform en adequacy-rapporten.
Vóór de introductie van PICASSO bestond er altijd een negatief verband tussen systeemonbalans en prijs: bij een overschot zakten de prijzen, bij een tekort stegen ze. Dat verband lijkt nu doorbroken. Hieronder een beeld van de onbalansprijzen op 13 oktober 2025. Je kan deze makkelijk raadplegen via de Elia website. De oranje balkjes geven de System Imbalance (SI) in MW weer. Bij positieve SI is er overschot aan energie, bij negatieve SI is er tekort aan energie. De blauwe curve geeft de onbalansprijs weer in EUR/MWh.
Gedurende de hele dag blijven de prijzen positief, zelfs bij grote overschotten tussen 9u en 13u. Hoe komt dit?
De verklaring ligt in een nieuwe balanceringsfilosofie van Elia. Sinds 23 juli van dit jaar verlaagt Elia actief de kosten van netbalancering — een positieve ontwikkeling voor zowel consumenten als de samenleving. Dit gebeurt door vaker goedkopere aFRR-capaciteit uit buurlanden te activeren via het PICASSO-platform, in plaats van duurdere lokale mFRR-assets in België.
aFRR en mFRR zijn twee soorten balancing reserves die TSO’s gebruiken om het elektriciteitsnet in evenwicht te houden.
⚙️ aFRR – automatic Frequency Restoration Reserve
Wordt automatisch aangestuurd via een controlesignaal van de TSO, op basis van frequentie- of ACE-afwijkingen.
Reageert snel: stuurt continu bij binnen tientallen seconden tot enkele minuten.
Doel: de frequentie weer naar 50 Hz brengen en het systeem stabiliseren na de primaire respons.
Bronnen: vaak geleverd door batterijen, WKK’s, hydrocentrales of andere snel regelbare eenheden met automatische regeling.
🧭 mFRR – manual Frequency Restoration Reserve
Wordt handmatig geactiveerd door de TSO, meestal in blokken en voor langere perioden.
Reageert trager dan aFRR, typisch binnen enkele minuten tot een kwartier.
Doel: langdurige onbalansen corrigeren en aFRR ontlasten.
Bronnen: klassieke productie-eenheden, demand response of batterijen met langere energieduur.
Wat betekent dat concreet? Soms heeft België een overschot aan energie, maar activeert Elia toch goedkopere aFRR-capaciteit in een buurland. Als de day-aheadprijs in dat land hoger ligt dan bij ons, kan de onbalansprijs in België alsnog boven de lokale DA-prijs uitkomen — zelfs wanneer er overschot is.
Een voorbeeld van dit scenario was er op 14 september 2025, waar de Day Aheadprijzen tussen 11u en 13u rond de 0 EUR/MWh lagen - wat duidt op een overschot aan energie in de markt op dat moment.
Op de onbalansmarkt was de prijs op dat moment echter rond de 50 EUR/MWh.
Een subtiele maar belangrijke verschuiving in de markt, en zeker een om nauwlettend te volgen.
Deze website maakt gebruik van cookies om de surfervaring te verbeteren. Sommige cookies zijn noodzakelijk voor een goede werking van de website. U kan cookies weigeren, maar dit kan een impact hebben op de surfervaring. Meer info